ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻣﺼﺮف ﺧﺮﻣﺎ داراي ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﭘﻨﺞ ﺗﺎ ﻫﻔﺖ ﻫـﺰار ﺳـﺎﻟﻪ در دﻧﻴـﺎ ﻣـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ. اﻳـﻦ ﻣﺤـﺼﻮل در ﺑـﻴﺶ از 34 ﻛﺸﻮر ﺟﻬﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد آﺳﻴﺎ و آﻓﺮﻳﻘﺎ ﺑﻴﺶ از95 ﺧﺮﻣﺎي ﺟﻬﺎن را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺳـﻄﺢ زﻳـﺮ ﻛﺸﺖ ﻧﺨﻴﻼت در ﺟﻬﺎن1130 ﻫﺰار ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﻛﻪ اﻳﺮان ﺑﺎ ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻛﺸﺖ195 ﻫﺰار ﻫﻜﺘـﺎر، ﺑﻌـﺪ از دو ﻛﺸﻮر ﻣﺼﺮ و ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن، ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺳﻮم ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮل را داراﺳـﺖ ﺣـﺪود ﻫﻔـﺖ ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﺗـﻦ ﺧﺮﻣـﺎ درﺟﻬﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺳﻬﻢ اﻳﺮان ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ در ﺳﺎل ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
ﺧﺮﻣﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮل اﻗﺘﺼﺎدي درﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎدرات ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ را اﻳﻔﺎ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ و اﻳﺮان ﻳﻜـﻲ از ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺟﻬﺎن ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﺮﻣﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﻮب ﻛﺸﻮر و ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﻛـﺰي، ﻧﺨﻠﺴﺘان‌های ﺑﺴﻴﺎري وﺟﻮد دارد و ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم ﺟﻨﻮب ﻛﺸﻮر از ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺨﻠﺪاري اﻣﺮار ﻣﻌﺎش ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨـﺪ. ﭼﻬﺎرده اﺳﺘﺎن ﻛﺸﻮر ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﺮﻣﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ95 % ﻛﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ در6 اﺳﺘﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ، ﺑﻮﺷـﻬﺮ، ﻛﺮﻣﺎن، ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن، ﺳﻴﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن و ﻓﺎرس ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد.
ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﺮﻣﺎ
ﻛﺒﻜﺎب،زاﻫﺪي،ﺷﻬﺎﺑﻲ،ﺧﺎﺻﻮﻳﻲ،ﺷﺎﻫﺎﻧﻲ،ﺷﻜﺮ،ﺷﺎﻫﺨﻮﻧﻲ،اﺳــــﺘﻌﻤﺮان،ﺑﺮﺣﻲ،ﮔﻨﺘﺎر،ﺧﻨﻴﺬي و….از اﻧــــﻮاع گونهﻫﺎي ﺧﺮﻣﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ.
اﻣﺮوزه ﻣﺤﺼﻮﻻت وﻓﺮآوردهﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ از ﺧﺮﻣﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد. ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻨﻮع آﻧﻬﺎﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣـﺼﺮف، ﻣـﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﺻﺎدرات اﻳﻦ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﺑﻪ ﺑﺎزارﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﻲ اﻣﻴﺪوار ﺑﻮد ﻓﺮآوري ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺧﺮﻣﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺳﻠﻴﻘﻪ وذاﺋﻘﻪ ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﮔﺎﻣﻲ ﻣﻮﺛﺮ در ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف ﺳﺮاﻧﻪ اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮل ارزﺷﻤﻨﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.